SOSYAL HAYAT MODÜLÜ
MODÜLÜN AMACI
Sosyal hayat becerilerini geliştirebilme
KAZANIMLAR
- Sınıfını ve sınıfında bulunan araç-gereçleri tanır.
- Sınıfta uyulması gereken kuralları belirtir.
- Vücut sistemlerini tanır
- Duyu organlarını tanır.
- Vücudumuzda yer alan iç organları tanır.
- Başlıca besin maddelerini tanır.
- Sağlıklı beslenme yollarını belirtir.
- Kaza türlerini tanır.
- Kazalardan korunma yollarını açıklar.
- Hastalanınca yapılması gerekenleri belirtir.
- Sağlık kurumlarını tanır.
- Sağlık kurumlarındaki görevlileri tanır.
- Yılın bölümlerini tanır.
- Mevsimlerdeki değişiklikleri açıklar.
- Günün özelliklerini belirtir.
- Dünya’mızı tanır.
- Güneş’i tanır.
- Ay’ı tanır.
- Yıldızları tanır.
- Havada olan doğa olaylarını belirtir.
- Karada olan doğa olaylarını belirtir.
- Çevresindeki canlı ve cansız varlıkları tanır.
- Canlıların ortak özelliklerini belirtir.
- İletişim araçlarını tanır.
- İletişim yerlerini belirtir.
- Atatürk’ü tanır.
- Türk bayrağını tanır.
- İstiklâl Marşı’nın anlamını bilir.
- Ulusal bayramlarımızı tanır.
- Dinî bayramlarımızı tanır.
- Belirli gün ve hafta kutlamalarının farkında olur.
- Yerleşim birimlerini tanır.
- Yerleşim birimlerini yönetenleri tanır.
- Türkiye’nin harita üzerindeki yerini gösterir.
- Haritada bulunduğu ilin yerini gösterir.
- Planlı ve düzenli çalışmayı alışkanlık hâline getirir.
MODÜL SÜRESİ:
Bu modül için öngörülen süre 160 ders saatidir.
MODÜLÜN UYGULANMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR
- “Sosyal Hayat” modülü sosyal bilgiler ve hayat bilgisi konularını kapsamaktadır.
Sosyal Hayat modülünde yer alan kazanımlar zihinsel yetersizliği olan bireyin
karşılaşabileceği sorunların çözümünde kullanılabileceği bilgi, tutum ve becerilerini
geliştirerek yaşadığı toplumla uyum içinde olmasını sağlayacak nitelikte
düzenlenmiştir.
- “Sosyal Hayat” modülünün öğretiminde “basitten karmaşığa, somuttan soyuta” doğru
bir yol izlenmelidir. Öğretmen veya uygulayıcı eğitim-öğretim sürecinde çevre
özelliklerini, bireyin ilgilerini, ihtiyaçlarını, beklentilerini, hazır bulunuşluk
düzeylerini ve ön bilgilerini dikkate almalıdır.
- Öğrenme ve öğretme süreci planlanırken güncel olaylarla kazanımlar arasında bağlantı
kurulmasına özen gösterilmelidir. Özellikle belirli gün ve haftaların kutlanması, Türk
inkılaplarıyla ilgili bir olayın yıl dönümü vb. günlerde gazete ve dergilerde çıkan
yazılar ve resimler öğrenme ve öğretme sürecine dâhil edilmelidir. Ayrıca, bireylerin
yaşanan çeşitli doğal ve toplumsal olaylar arasında bağlantı kurabilmeleri
sağlanmalıdır. Zihinsel yetersizliği olan bireylerin çoğunun zihinsel olarak somut
işlemler döneminde olduğu dikkate alınmalı, öğrenme ve öğretme ortamında
sunulacak olguların yakın çevresinden ve gerçek yaşamdan seçilmesine dikkat
edilmelidir.
- Zihinsel yetersizliği olan bireylerin çalışma ortamları yalnız derslikler değil ev, okul,
kitaplıklar, müzeler, sergiler vb. yerler olmalıdır. Kazanımların işlenişinde canlı ve
cansız kaynaklardan, gezi ve gözlemlerden yararlanılmalıdır. Ayrıca, kazanımların
özelliğine göre gerektiğinde araştırma, örnek olay, gösterip yaptırma, gözlem ve rol
yapma teknikleri kullanılarak bireyin derse katılımı sağlanmalıdır.
- Yılın bölümleri, Dünya’mız ve gökyüzüyle ile ilgili çalışmalar yürütülürken uygun
doğa olaylarının gerçekleştiği zamanlar seçilmelidir.
- Kazanımların gerçekleştirilmesinde tarihî tablolar, kartpostallar, resimler ve
filmlerden yararlanılmalıdır. Konuların özelliklerine göre haritalardan ve atlaslardan
yararlanılmalı, gerektiğinde bilgiler dilsiz haritalar üzerinde işlenmelidir.
- Yerleşim birimleri ile ilgili kazanımlar işlenirken söz konusu birimlerde yaşanan
önemli tarihî olaylardan da söz edilmelidir.
- Eğitim ortamı ve çevrede yaptırılacak bütün işlerde onlara iyi ve temiz iş yapma,
başlanan işi bitirme ve düzenli olma alışkanlığı kazandırılmalıdır.
MODÜLÜN İÇERİĞİ
- SINIFIMIZI TANIYALIM
- Sınıf
- Sınıfta bulunan araç-gereçler
- Sınıf kuralları
- SAĞLIKLI YAŞAM
- Vücudun Ana Bölümleri
- Duyu Organları
- İç Organlar
- Besin Maddeleri
- Sağlıklı Beslenme Yolları
- Kaza Türleri
- Hastalanınca Yapılması Gerekenler
- Sağlık Kurumları, Kurumlardaki Görevliler
- YILIN BÖLÜMLERİ
- Mevsimler
- Aylar
- Haftalar
- Günler
Ç. DÜNYAMIZ VE GÖKYÜZÜ
- Dünya
- Güneş
- Ay
- Yıldızlar
- Doğa Olayları
- ÇEVREMİZDEKİ VARLIKLAR
- Canlı ve Cansız Varlıklar
- Hayvanlar
- Bitkiler
- İLETİŞİM
- İletişim Araçları
- İletişim Yerleri
- ATATÜRK VE BAYRAĞIMIZ
- Atatürk
- Türk Bayrağı
- İstiklâl Marşı
- ÖNEMLİ GÜNLER
- Ulusal Bayramlarımız
- Dinî Bayramlarımız
- Belirli Gün, Haftalar
Ğ. YURDUMUZU TANIYALIM
- Harita
- Yerleşim Birimleri
MODÜLDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Modülde ölçme ve değerlendirme süreci; kaba değerlendirme, öğretim öncesi
değerlendirme, öğretim sürecini (ders saati) değerlendirme, son değerlendirme ve öğretim
sonrası (dönem sonu) değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır. Bu aşamalarla ilgili
hazırlanan örnek formlara yönelik açıklamalar aşağıda verilmiştir.
- Kaba Değerlendirme
- Kaba Değerlendirme Formu’nda “Sosyal Hayat” kazanımlarının
değerlendirilmesinde bağımsız olarak yapılan beceriler “+”, bağımsız olarak
yapılamayan beceriler “-” olarak işaretlenmelidir. Açıklama bölümünde ise
değerlendirme sırasındaki gözlemler yazılmalıdır.
- Kaba Değerlendirme Formu’na kayıt yapılırken bireyin tepkilerine müdahale
edilmemeli ve bireye yardımda bulunulmamalıdır.
- Kaba değerlendirme sonucunda aile ile iş birliği yapılarak BEP hazırlanmalıdır.
- Öğretim Öncesi Değerlendirme
- Öğretim öncesi değerlendirme sonuçları, Performans Kayıt Tablosu’nda yer alan
öğretim öncesi değerlendirme sütununa işaretlenmelidir.
- Yapılan kaba değerlendirme sonucunda “Duyu organlarını ayırt eder.”
kazanımının yetersiz olduğu ve bağımsız olarak yapamadığı varsayılarak bir örnek
hazırlanmıştır.
- Öğretim öncesi değerlendirmede öncelikle ele alınan duyu organlarını tanır
kazanımı alt basamaklara ayrılmıştır: Sorulduğunda gözü, kulağı, burnu, dili ve
deriyi gösterir.
ç. “Öğretim Öncesi Değerlendirme” sütununa duyu organlarını ayırt etme ile ilgili
işaretleme yapılırken her bir alt basamak için bireye yönerge verilir ve yapıp
yapamadığına bakılır. Her bir alt basamak için bağımsız olarak gerçekleştiriyor ise
B, sözel ipucu ile gerçekleştiriyor ise Sİ, model olma ile gerçekleştiriyor ise MO,
fiziksel yardım ile gerçekleştiriyor ise FY yazılır.
- Öğretim Sürecini (Ders Saati) Değerlendirme
- Öğretim öncesi değerlendirmeye başlamadan önce bireyin fiziksel ihtiyaçları
(yemek, tuvalet vb.) mutlaka giderilmelidir.
- Öğretim sürecini değerlendirme sonuçları, her ders saati sonunda Performans
Kayıt Tablosu’nda yer alan “Öğretim Sürecini Değerlendirme” sütununa
işaretlenir.
- Öğretim öncesi değerlendirme sonucunda bireye “duyu organlarını ayırt etme”
kazanımının alt basamaklarından bağımsız olarak yapamadıkları üzerinde öğretim
yapılacaktır.
ç. Her ders saati öğretiminin sonunda bireyin becerinin hangi basamağında kaldığı
Öğretim Sürecini Değerlendirme Form’una işlenir.
- Performans kayıt tablosunun sonunda yer alan aile bilgilendirme bölümüne “duyu
organlarını ayırt etme” kazanımının hem öğretilmesinin hem de kalıcılığının
sağlanabilmesi için yapılacak olan tekrarlar ile ilgili açıklamalar da bulundurulacaktır.
Ç. Son Değerlendirme
- Örnek alınan kazanım “duyu organlarını ayırt etme” olduğu için öğretim sürecinde
yapmış olduğumuz son ders saati değerlendirmesi aynı zamanda bireyin bu kazanım
için son değerlendirilmesi olacaktır. Bu nedenle son değerlendirme için ayrı bir form
hazırlanmayacaktır.
- Öğretim Sonrası (Dönem Sonu) Değerlendirme
- Bireyin gelişimi, öğretim süreci değerlendirme sonuçlarına uygun olarak, her ay
sonunda Dönem Sonu Bireysel Performans Değerlendirme Formu’na işlenecektir.
- Dönem Sonu Performans Değerlendirme Formu doldurulurken kazanıma hangi ayda
başlanmış ise o ay ile ilgili sütuna, kazanım bir ay içinde gerçekleşti ise “+” olarak
işaretlenir. Kazanım başlanıldığı aydan sonraki aylarda devam ediyorsa (kazanım
gerçekleşmedi ise) “-” olarak işaretlenir. Kazanımın gerçekleştiği aya “+” konur.
- Dönem sonunda öğretimi yapılamayan ve öğretimi tamamlanamayan kazanımlar da
“Dönem Sonu Bireysel Performans Değerlendirme Formu”na kaydedilecektir.
ç. Özel Eğitim Değerlendirme Kurulunca önerilen süre sonunda birey için
gerçekleştirilmesi amaçlanan kazanımlardan; gerçekleştirilemeyen ya da öğretimi
yapılamayan kazanımlar ayrıntılı olarak, öğretime hiç başlanmadı ise bunun
gerekçeleri; öğretime başlanmış olmasına rağmen kazanım gerçekleştirilemedi ise
hangi alt basamakta kalındığı “RAM Bilgilendirme Bölümü”nde açıklanacaktır.