VESTİBULER SİSTEM (DENGE) MODÜLÜ ve MODÜLÜN AMACI
Vestibuler sistemini uyararak dengesini geliştirebilme.
KAZANIMLAR
- Ayakta desteksiz durur.
- Tek ayak üzerinde dengede durur.
- Elleri ile destek alarak trambolinde zıplar.
- Elleri ile destek almadan trambolinde zıplar.
- Egzersiz topu üzerinde denge ve pozisyonunu korur.
- Denge tahtasında öne ve yana doğru adım alarak salınım yapar.
- Değişik pozisyonlarda salıncakta sallanır.
MODÜLÜN SÜRECİ VE BİÇİMİ
Vestibuler sistem (denge) modülünde verilmesi öngörülen kazanımlar bağımsız bir
modül olarak ele alınmamalıdır. Bu modülde destek eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitimi,
modül kazanımlarının ilişkilendirilebileceği diğer modüller kapsamında bulunan aynı
bağlamdaki kazanımlarla ilişkilendirilerek verilmelidir. Vestibuler Sistem (denge) Modülü
için ayrı bir süre verilmemiş olup, bu modül kapsamında bireyin ihtiyaç duyduğu
kazanımların eğitim süresi, ilişkilendirildiği diğer modülün süresi içinde planlanmalıdır.
MODÜLÜN UYGULAMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR
- İç kulaktaki denge merkezini uyararak dengeyi geliştirmek amacıyla denge tahtasında
salınımlar, kaydıraktan kayma, trambolinde zıplama, egzersiz topu üzerinde hareket,
salıncak üzerinde değişik şekillerde salınımlar yapılmalıdır.
- Bireyin yaş ve ihtiyaçlarına göre ilgisini çekecek araç-gereçler kullanılmalıdır.
- Vestibuler (denge) sisteme yönelik hareket ve salınımlar uygulanırken duyu uyarısı da
sağlamak amacıyla farklı yüzeyler ile kaplanmış (halı, yün, peluş, ahşap vb.) araç gereçler
kullanılabilir.
- Vestibuler sisteme yönelik hareketler uygulanırken öncelikle en kolay aşamadan başlanarak
zora doğru ilerlenmeli ve beceri öğretimi işlem basamakları (model olma, sözel ve fiziksel
yardım) kullanılmalıdır.
- Çalışılan ortamda yumuşak yer minderi, denge tahtası, değişik tipte salıncaklar ( T salıncak,
platform salıncak, silindir) egzersiz topu, ayna, trambolin, top havuzlu kaydırak gibi araç
gereçler kullanılmalıdır.
- Vestibuler(denge)sistem modülü, kaba motor gelişim programının tüm modülleri ile birlikte uygulanabilir.
MODÜLÜN İÇERİĞİ
- DENGE ÇALIŞMALARI
- Tek Ayakla
- Egzersiz Topu İle
- Denge Tahtasında
- Öne-Yana Salınım
- TRAMBOLİNDE ZIPLAMA ÇALIŞMALARI
- SALLANMA
- Salıncakta Oturarak
- Salıncakta Yüzüstü
- Salıncakta Sırtüstü
MODÜLDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
“Vestibüler Sistem (Denge)” modülünde ölçme ve değerlendirme süreci; kaba
değerlendirme, öğretim öncesi değerlendirme, öğretim sürecini (ders saati) değerlendirme, son değerlendirme ve öğretim sonrası (dönem sonu) değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır. Bu aşamalarla ilgili hazırlanan örnek formlara yönelik açıklamalar aşağıda verilmiştir.
- Kaba Değerlendirme: Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu tarafından destek eğitimi ihtiyacı olduğuna dair karar alınmış birey için seçilen eğitim modülü ve bireyin öncelikli ihtiyaçları doğrultusunda; bireyselleştirilmiş eğitim planı (BEP) hazırlamak amacı ile yapılacak olan yüzeysel değerlendirmedir.
Bu değerlendirmenin hangi ölçütlere dayalı olarak yapılacağı, soruların-yönergelerin
yazılmasında nelere dikkat edileceği, ortamın nasıl olması gerektiği, değerlendirme
sonuçlarının nasıl aktarılacağı, uygulayıcının dikkat etmesi gereken açıklamalar bu bölüme
yazılacaktır.
- Öğretim Öncesi Değerlendirme: (Performans Kayıt Tablosu) Kaba değerlendirme
sonucunda bireyin BEP’ ine seçilen kazanımların öğretimine başlamadan önce hangi
basamakta olduğunu belirlemek amacı ile yapılacak olan ayrıntılı değerlendirmedir.
Bu değerlendirmenin hangi ölçütlere dayalı olarak yapılacağı, soruların-yönergelerin
yazılmasında nelere dikkat edileceği, ortamın nasıl olması gerektiği, değerlendirme
sonuçlarının nasıl aktarılacağı, uygulayıcının dikkat etmesi gereken açıklamalar bu bölüme
yazılacaktır.
- Öğretim Sürecinde Değerlendirme: (Performans Kayıt Tablosu) Ele alınan beceri,
kavram ya da disiplinin öğretimi sırasında izlenecek yol ve bunun bir ders saatlik
öğretiminin ayrıntılı değerlendirmesidir.
Bu değerlendirmenin hangi ölçütlere dayalı olarak ne zaman yapılacağı (her ders
saatinin başında ve sonunda… vb.), soruların-yönergelerin yazılmasında nelere dikkat
edileceği, ortamın nasıl olması gerektiği, değerlendirme sonuçlarının nasıl aktarılacağı,
uygulayıcının dikkat etmesi gereken açıklamalar bu bölüme yazılacaktır.
- Son Değerlendirme:Beceri öğretimine yönelik seçilen kazanımlarda, öğretim sürecinin son ders saatinde yapılan değerlendirme, aynı zamanda bireyin beceriyi gerçekleştirip
gerçekleştirmediğine yönelik yapılacak olan son değerlendirmesi olacaktır. Bu nedenle ayrı
bir form hazırlanmasına gerek yoktur.
- Öğretim Sonrası (Dönem Sonu) Değerlendirme:Her ay sonunda alınan
değerlendirmelerin (Performans Kayıt Tablosunun); Dönem Sonu Bireysel Performans
Değerlendirme Formuna genel olarak işlenmesi ve destek eğitimi programının sonunda
gelinen basamağın belirtilmesidir.
Özel Eğitim Değerlendirme kurulunca önerilen süre içerisinde kazandırılması
amaçlanan kazanımlar maddeler hâlinde forma işlenir.
Kazanıma hangi ay içerisinde başlanmış ise o ay ile ilgili sütuna şayet kazanım 1 ay
içinde sonlandırıldıysa (kazanım gerçekleşti ise) “+” olarak işaretlenir. Kazanım
başlanıldığı aydan sonraki aylarda devam ediyorsa (kazanım gerçekleşmedi ise) “-” olarak
işaretlenir. Kazanımın gerçekleştiği aya “+” konur.
Özel Eğitim Değerlendirme Kurulunca önerilen süre sonunda birey için
gerçekleştirilmesi amaçlanan kazanımlardan; gerçekleştirilemeyenler ya da öğretimi
yapılamayanlar ile ilgili formun sonunda yer alan RAM bilgilendirme bölümüne ayrıntılı
olarak, öğretime hiç başlanmadı ise bunun gerekçeleri veya başlanmış olmasına rağmen
kazanım gerçekleştirilemedi ise hangi alt basamakta kalındığına dair açıklamalar
yapılacaktır.