TÜRKÇE MODÜLÜ

TÜRKÇE MODÜLÜ

MODÜLÜN AMACI

Türkçeyi doğru kullanma becerisini kazanabilme

KAZANIMLAR

1. Sözel yönergelere uyar.
2. Sözcükleri doğru kullanır.
3. Görsel uyaran verildiğinde tepki verir.
4. İşitsel uyaran verildiğinde tepki verir.
5. El, parmak çalışmalarında kas kuvveti ve koordinasyonunu sağlar.
6. El, göz koordinasyonu sağlar.
7. El, parmak çalışmalarında kas kuvveti ve koordinasyonunu geliştirici taklidî

hareketler yapar.

8. Yazıda kullanılan araç-gereçleri tanır.
9. Yazı araç-gereçlerini kullanır.
10. Yazı araç-gereçlerini temiz ve düzenli kullanmaya özen gösterir.
11. Temel çizgiler çizer.
12. Sesleri ayırt eder.
13. Seslerden heceler oluşturur.
14. Hecelerden kelime oluşturur.
15. Kelimelerden cümle oluşturur.
16. Kuralına uygun cümle okur.
17. Kuralına uygun cümle yazar.
18. Etkili okuma kurallarını belirtir.
19. Etkili okuma kurallarına uyar.
20. Kendi ve yakın çevresindeki kişilerin adlarını yazar.
21. Dinlediği ya da okuduğu masal ve öyküyle ilgili sorulara cevap verir.
22. Dinlediği ya da okuduğu bir metni anlatır.
23. Noktalama işaretlerini kullanır.
24. Yazım kurallarına uyar.

MODÜLÜN SÜRESİ

Modül için öngörülen süre 360 ders saatidir.

MODÜLÜN UYGULANMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR

1. Okuma yazma öğretimi, bireylerin sahip olduğu zihinsel, duygusal, davranışsal ve

bilişsel becerilerinde önemli değişikliklerin olmasında etkilidir.

2. Hazırlanan “Türkçe” modülü, zihinsel yetersizliği olan bireylere etkili okuma becerisi

kazandırarak Türkçeyi etkili ve doğru kullanma becerisi kazandırmayı

amaçlamaktadır.

3. Programa başlamadan önce zihinsel yetersizliği olan bireyin sahip olduğu bilgi, beceri

ve yeteneklerin doğru ölçüm araçlarıyla belirlenmesi gerekir.

4. Program uygulanırken bireyin sahip olduğu özellikler ve gereksinimleri dikkate

alınarak eğitim aldığı kurumda BEP ekibi oluşturularak BEP hazırlanması gerekir.

Öğretimle ilgili planlama yapılırken bireyin en çok ihtiyacı olduğu kazanımın

seçilmesi gerekir.

5. Zihinsel yetersizliği olan bireyin ek özrünün (görme, işitme vb.) var olup olmadığı

dikkate alınarak eğitime başlanmalıdır.

6. Öğretimde kullanılacak olan tüm öğretim araç-gereçleri zihinsel yetersizliği olan

bireyin bireysel özellikleri dikkate alınarak hazırlanır.

7. Öğretim yapılacak ortamın dikkat dağıtıcı uyarıcılardan (yüksek ses, yüksek ışık vb.)

arındırılmış olmasına özen gösterilmelidir.

8. Öğretim esnasında zihinsel yetersizliği olan bireyin verilen yönergeyi

gerçekleştirebileceği uygun ortam sağlanmalıdır. Örneğin; zihinsel yetersizliği olan

bireye “yaz” denildiğinde tahta, kalem, defter, kâğıt vb. eğitim araç-gereçlerinin

ortamda bulunması gerekmektedir.

9. Okuma yazma eğitimi için birden fazla yöntem kullanılmaktadır. Bu modülde ses

temelli okuma yazma öğretim yöntemine yer verilmiştir. Öğretmen veya uygulayıcı,

zihinsel yetersizliği olan bireylerin ihtiyaçları ve yapabildikleri doğrultusunda birey

için en uygun öğretim yöntemini belirlemelidir. Bir birey için uygun olan öğretim

metodu diğer bir birey için uygun olmayabilir. Eğer birey ses temelli yaklaşımdan

okuma yazma öğrenemezse cümle temelli yaklaşım uygulanabilir.

10. Sesleri ayırt etme kazanımı için ses temelli yaklaşımda kullanılan ses gruplarının

öğretimiyle uygulama yapılmalıdır: 1. Grup: e,l,a,t; 2. Grup: i,n,o,r,m; 3. Grup:

u,k,ı,y,s,d; 4. Grup: ö,b,ü,ş,z,ç; 5. Grup: g,c,p,h ve 6. Grup : ğ,v,f,j.

11. Okuma yazma çalışmalarında zihinsel yetersizliği olan bireylere kazandırılacak olan

kelimeler ve cümleler bireylerin yaşantılarıyla ilişkilendirilmelidir. Böylece bağımsız

yaşam için bireyler teşvik edilmiş olacaktır.

12. Modülde bireyin özelliklerine göre ihtiyaç duyulduğunda ilköğretim ve ortaöğretimde

kullanılan mevcut Türkçe programlarından yararlanılabilir.

13. Okuma yazma öğretiminin gerçekleşmesinde birbirinin ön koşulu olan basamakların

kazandırılması önem taşır. Çünkü bir basamakta yer alan kazanımlar bir sonraki

basamağın ön koşul becerileri olabilir. Bu nedenle Türkçe modülünde yer alan üç alt

alanın her birinden bir kazanım seçilerek çalışmalar yürütülmelidir. Bu kazanımlar

birbiriyle eş zamanlı öğretilmesi gereken beceriler olmalıdır.

14. Okuma yazmaya başlarken öğretmen veya uygulayıcı kavram gelişimini sağlayan

çalışmalar (sayı, şekil, renk, eşya, zıtlık kavramları vb.), büyük kas gelişimini sağlayan

çalışmalar (kolları döndürme, başı çevirme vb.), küçük kas gelişimini sağlayan

çalışmalar (boyama, yırtma, ip sarma, yoğurma çalışması vb.) yapmalıdır. Ayrıca

öğretimi etkili hâle getirmek amacıyla dil gelişimini sağlayan çalışmalar (olay kartları,

sıralama kartları, öykü okuma ve anlatma, yaptıklarını anlatma, tanıtma vb.)

yaptırmalıdır.

15. Yazma becerisini ilerletmek amacıyla öğretmen veya uygulayıcı avuç içi ve

parmaklarla serbest boyama, havada, suda ve kum havuzunda çeşitli yazma

uygulamaları yaptırmalıdır.

16. Yeni cümle öğretilirken önce öğretilen cümlede yer alan kelimelerin de öğretilecek

olan cümlede yer alması öğretimde faydalı olacaktır.

17. Cümle öğretiminde sözcük piyangosu, sürgülü cümle aracı vb. araç-gereçler

kullanılarak öğretim zenginleştirilebilir.

18. Bireyin günlük hayatta kendisi için önem arz eden adı soyadı, adresi, telefon numarası
19. bilgileri öğrenip okuyabilmesi işlevsel okumadır. Örneğin; zihinsel yetersizliği

olan bireyin adı “Ali” ise ve birey herhangi bir yöntemle de okuma öğrenemiyorsa bu

durumda ismi kalıp olarak günlük hayatta kullanabileceği nitelikte öğretilmelidir.

Aynı şekilde adı, soyadı, adresi, telefonu vb. ifadeler öğretilmelidir.

19. İlköğretim programında yazma öğretiminde el yazısı kullanılmaktadır. Bireyin ilgi ve

yetenekleri doğrultusunda öğretimde el yazısı uygulaması kullanılabilir.

20. Modül ihtiyaç duyulan zamanlarda zihinsel yetersizliği olan bireyler için hazırlanmış

olan eğitim programlarıyla ilişkilendirilmelidir.

MODÜLÜN İÇERİĞİ

1. ALGI ÇALIŞMALARI
2. Sözel Yönergeler
3. Görsel Algı
4. İşitsel Algı
5. İLK OKUMA YAZMAYA HAZIRLIK
6. El- Göz Koordinasyonu
7. Yazı Araç Gereçleri
8. Temel Çizgi Çalışmaları
9. SES-HECE- KELİME –CÜMLE
10. Ses
11. Hece
12. Kelime
13. Cümle

Ç. OKUMA YAZMA

1. Cümle Okuma-Yazma
2. Metin Okuma-Yazma
3. Etkili Okuma Kuralları
4. DİNLEME VE İZLEME
5. Masal ve Öykü Dinleme
6. Masal ve Öykü Anlatma
7. DİLBİLGİSİ
8. Noktalama İşaretlerini Kullanma
9. Yazım Kuralları

MODÜLDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Modülde ölçme ve değerlendirme süreci; kaba değerlendirme, öğretim öncesi

değerlendirme, öğretim sürecini (ders saati) değerlendirme, son değerlendirme ve öğretim

sonrası (dönem sonu) değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır. Bu aşamalarla ilgili

hazırlanan örnek formlara yönelik açıklamalar aşağıda verilmiştir.

1. Kaba Değerlendirme
2. Kaba Değerlendirme Formu’nda Türkçe kazanımlarının değerlendirilmesinde

bağımsız olarak yapılan beceriler “+”, bağımsız olarak yapılamayan beceriler “-”

olarak işaretlenmelidir. Açıklama bölümünde ise değerlendirme sırasındaki gözlemler

yazılmalıdır.

1. Kaba Değerlendirme Formu’na kayıt yapılırken bireyin tepkilerine müdahale

edilmemeli ve bireye yardımda bulunulmamalıdır.

1. Kaba değerlendirme sonucunda aile ile iş birliği yapılarak BEP hazırlanmalıdır.
2. Öğretim Öncesi Değerlendirme
3. Öğretim öncesi değerlendirmeye başlamadan önce bireyin fiziksel ihtiyaçları (yemek,

tuvalet vb.) mutlaka giderilmelidir.

1. Öğretim öncesi değerlendirme sonuçları, Performans Kayıt Tablosu’nda yer alan

öğretim öncesi değerlendirme sütununa işaretlenmelidir.

1. Yapılan kaba değerlendirme sonucunda “sesleri ayıt etme” kazanımının yetersiz

olduğu ve bağımsız olarak yapamadığı varsayılarak bir örnek hazırlanmıştır.

ç. “Öğretim Öncesi Değerlendirme” sütununa sesleri ayırt etme ile ilgili işaretleme

yapılırken her bir alt basamak için bireye yönerge verilir ve bireyin yapıp

yapamadığına bakılır. Gerçekleştirdiği her bir basamak için “+” , gerçekleştiremediği

basamaklar için “-” ifadeleri kullanılır.

1. Öğretim öncesi değerlendirmede öncelikle ele alınan “sesleri ayırt etme” kazanımı alt

basamaklara ayrılmıştır: 1. “e” sesini oku. 2. “e” sesini yaz.

1. Öğretim Sürecini (Ders Saatini) Değerlendirme
2. Öğretim sürecini değerlendirme sonuçları, her ders saati sonunda Performans Kayıt

Tablosu’nda yer alan “Öğretim Sürecini Değerlendirme” sütunlarına işaretlenir.

1. Öğretim öncesi değerlendirme sonucunda birey “sesleri ayırt etme” kazanımının alt

basamaklarından bağımsız olarak yapamadıkları üzerinde öğretim yapılacaktır.

1. Her ders saati öğretiminin sonunda bireyin becerinin hangi basamağında kaldığı

Öğretim Sürecini Değerlendirme Formu’na İşlenir.

ç. Performans kayıt tablosunun sonunda yer alan Aile Bilgilendirme Bölümünde

“sesleri ayırt etme” kazanımının hem öğretilmesinin hem de kalıcılığının

sağlanabilmesi için yapılacak olan tekrarlar ile ilgili açıklamalar da bulundurulacaktır.

Ç. Son Değerlendirme

1. Örnek alınan kazanım “sesleri ayırt etme” becerisi olduğu için öğretim sürecinde

yapmış olduğumuz son ders saati değerlendirmesi, aynı zamanda bireyin bu kazanım

için son değerlendirilmesi olacaktır. Bu nedenle ayrı bir form hazırlanmamıştır.

1. Türkçe modülünde bulunan kelime, cümle okuma ve yazma vb. kazanımlar için

Performans Kayıt Tablosu’nda öğretim süreci değerlendirme basamakları gerçekleştiği

( “+” ya da “B” olarak işaretlendiği ) zaman farklı soru ve araç-gereçlerle ezbere

yapılıp yapılmadığını değerlendirmek amacıyla Son Değerlendirme Formu

hazırlanmalıdır.

1. Son değerlendirme sonucunda tüm alt basamaklar “+” ya da “B” olarak

işaretlendiğinde kazanımın gerçekleştiği, “-“ yada “ Sİ, MO veya FY” olarak

işaretlendiğinde ise kazanımın gerçekleşmediği ve öğretimin tekrar edilmesi

gerektiğine karar verilir.

1. Öğretim Sonrası (Dönem Sonu) Değerlendirme
2. Bireyin gelişimi, öğretim süreci değerlendirme sonuçlarına uygun olarak her ay

sonunda Dönem Sonu Bireysel Performans Değerlendirme Formu’na işlenecektir.

1. Dönem Sonu Performans Değerlendirme Formu doldurulurken kazanıma hangi ayda

başlanmış ise o ay ile ilgili sütuna, kazanım bir ay içinde gerçekleşti ise “+” olarak

işaretlenir. Kazanım başlanıldığı aydan sonraki aylarda devam ediyorsa (kazanım

gerçekleşmedi ise) “-” olarak işaretlenir. Kazanımın gerçekleştiği aya “+” konur.

1. Dönem sonunda öğretimi yapılamayan ve öğretimi tamamlanamayan kazanımlar

“Dönem Sonu Bireysel Performans Değerlendirme Formu”na kaydedilecektir.

ç Özel Eğitim Değerlendirme Kurulunca önerilen süre sonunda birey için

gerçekleştirilmesi amaçlanan kazanımlardan; gerçekleştirilemeyen ya da öğretimi

yapılamayan kazanımlar ayrıntılı olarak, öğretime hiç başlanmadı ise bunun

gerekçeleri; öğretime başlanmış olmasına rağmen kazanım gerçekleştirilemedi ise

hangi alt basamakta kalındığı “RAM Bilgilendirme Bölümü”nde açıklanacaktır.