TAKTİL SİSTEM (DOKUNMA) MODÜLÜ ve MODÜLÜN AMACI
Nesneleri dokunarak algılama yeteneğini geliştirebilme.
KAZANIMLAR
- Nesneleri dokunarak tanır.
- Farklı yüzeyleri olan nesneleri ayırt eder.
- Farklı doku veya özellikteki nesnelere dokunmaya istekli olur.
- Nesneleri ısılarına göre ayırt eder.
- Nesneleri ağırlıklarına göre ayırt eder.
- Dokunulan vücut bölümünü tanır.
MODÜLÜN SÜRESİ
Taktil sistem modülünün uygulama süresi toplam 160 ders saatidir.
MODÜLÜN UYGULAMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR
- Bireyin yaş ve ihtiyaçlarına göre ilgisini çekecek araç-gereçler kullanılmalıdır.
- Dokunma algılaması eğitimi uygulanırken önce gözler açık, sonra gözler kapalı olarak
kolaydan zora doğru ilerlenmelidir.
- Dokunma algılaması eğitimi yapılırken beceri öğretimi işlem basamakları (model olma,
sözel ve fiziksel yardım) kullanılmalıdır.
- Dokunma algılaması eğitimi, farklı vücut pozisyonları kullanılarak (sırtüstü, yüzüstü,
oturma vb.) yapılabilir.
- Dokunma uyarısına aşırı hassasiyet gösteren bireylerde aşamalı olarak hassasiyet
azaltılmaya çalışılmalıdır. Dokunma algılaması yetersiz olan bireylerde ise, aşamalı olarak
dokunma algılaması artırılmaya çalışılmalıdır.
- Dokunma algılaması eğitimi sırasında kas tonusunda değişiklikler meydana geliyorsa
dikkatli olunmalı ve normal kas tonusunun korunmasına dikkat edilmelidir.
- Dokunma algılaması eğitimi için farklı doku ve özellikte (zımpara, metal, pamuk, tel,
sünger, peluş, sıcak-soğuk, hafif-ağır) nesneler kullanılmalıdır.
- Taktil sistem modülü, kaba motor gelişim programının tüm modülleri ile birlikte
uygulanabilir.
MODÜLÜN İÇERİĞİ
- DOKUNMA İLE ALGILAMA
- Nesnelere Dokunma
- Farklı Yüzeyli Nesneler
- Nesnelerin Isıları ve Ağırlıkları
- VÜCUT BÖLÜMÜNÜ ALGILAMA
MODÜLDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
“Taktil Sistem (Dokunma)” modülünde ölçme ve değerlendirme süreci; kaba değerlendirme,
öğretim öncesi değerlendirme, öğretim sürecini (ders saati) değerlendirme, son değerlendirme ve öğretim sonrası (dönem sonu) değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır. Bu aşamalarla ilgili hazırlanan örnek formlara yönelik açıklamalar aşağıda verilmiştir.
- Kaba Değerlendirme: Özel eğitim Değerlendirme Kurulu tarafından destek eğitimi ihtiyacı olduğuna dair karar alınmış birey için seçilen eğitim modülü ve bireyin öncelikli ihtiyaçları doğrultusunda; bireyselleştirilmiş eğitim planı (BEP) hazırlamak amacı ile yapılacak olan yüzeysel değerlendirmedir.
Bu değerlendirmenin hangi ölçütlere dayalı olarak yapılacağı, soruların-yönergelerin
yazılmasında nelere dikkat edileceği, ortamın nasıl olması gerektiği, değerlendirme
sonuçlarının nasıl aktarılacağı, uygulayıcının dikkat etmesi gereken açıklamalar bu bölüme
yazılacaktır.
- Öğretim Öncesi Değerlendirme: (Performans Kayıt Tablosu) Kaba değerlendirme
sonucunda bireyin BEP’ ine seçilen kazanımların öğretimine başlamadan önce hangi
basamakta olduğunu belirlemek amacı ile yapılacak olan ayrıntılı değerlendirmedir.
Bu değerlendirmenin hangi ölçütlere dayalı olarak yapılacağı, soruların-yönergelerin
yazılmasında nelere dikkat edileceği, ortamın nasıl olması gerektiği, değerlendirme
sonuçlarının nasıl aktarılacağı, uygulayıcının dikkat etmesi gereken açıklamalar bu bölüme
yazılacaktır.
- Öğretim Sürecinde Değerlendirme: (Performans Kayıt Tablosu) Ele alınan beceri,
kavram ya da disiplinin öğretimi sırasında izlenecek yol ve bunun bir ders saatlik
öğretiminin ayrıntılı değerlendirmesidir.
Bu değerlendirmenin hangi ölçütlere dayalı olarak ne zaman yapılacağı (her ders
saatinin başında ve sonunda… vb.), soruların-yönergelerin yazılmasında nelere dikkat
edileceği, ortamın nasıl olması gerektiği, değerlendirme sonuçlarının nasıl aktarılacağı,
uygulayıcının dikkat etmesi gereken açıklamalar bu bölüme yazılacaktır.
- Son Değerlendirme:Beceri öğretimine yönelik seçilen kazanımlarda, öğretim sürecinin son ders saatinde yapılan değerlendirme, aynı zamanda bireyin beceriyi gerçekleştirip
gerçekleştirmediğine yönelik yapılacak olan son değerlendirmesi olacaktır. Bu nedenle ayrı
bir form hazırlanmasına gerek yoktur.
- Öğretim Sonrası (Dönem Sonu) Değerlendirme:Her ay sonunda alınan
değerlendirmelerin (Performans Kayıt Tablosunun); Dönem Sonu Bireysel Performans
Değerlendirme Formuna genel olarak işlenmesi ve destek eğitimi programının sonunda
gelinen basamağın belirtilmesidir.
Özel Eğitim Değerlendirme Kurulunca önerilen süre içerisinde kazandırılması
amaçlanan kazanımlar maddeler hâlinde forma işlenir.
Kazanıma hangi ay içerisinde başlanmış ise o ay ile ilgili sütuna şayet kazanım 1 ay
içinde sonlandırıldıysa (kazanım gerçekleşti ise) “+” olarak işaretlenir. Kazanım başlanıldığı
aydan sonraki aylarda devam ediyorsa (kazanım gerçekleşmedi ise) “-” olarak işaretlenir.
Kazanımın gerçekleştiği aya “+” konur.
Özel Eğitim Değerlendirme Kurulunca önerilen süre sonunda birey için
gerçekleştirilmesi amaçlanan kazanımlardan; gerçekleştirilemeyenler ya da öğretimi
yapılamayanlar ile ilgili formun sonunda yer alan RAM bilgilendirme bölümüne ayrıntılı
olarak öğretime hiç başlanmadı ise bunun gerekçeleri veya başlanmış olmasına rağmen
kazanım gerçekleştirilemedi ise hangi alt basamakta kalındığına dair açıklamalar
yapılacaktır.