DESTEKLİ OTURMA MODÜLÜ ve MODÜLÜN AMACI
Doğru pozisyonda destekli oturma becerisini sağlayabilme.
KAZANIMLAR
- Destekli oturma pozisyonunda baş kontrolünü sağlar.
- Destekli oturma pozisyonunda kollarını orta hatta getirir.
- Destekli oturma pozisyonunda iken kolları ile farklı yönlere uzanır.
- Destekli oturma pozisyonunda nesneleri tutar.
- Destekli oturma pozisyonunda ellerini ve kollarını kullanır.
- Vücudu dik pozisyona getirir ve korur.
MODÜLÜN SÜRESİ
Destekli oturma modülünün uygulama süresi toplam 90 ders saatidir.
MODÜLÜN UYGULANMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR
- Destekli oturma pozisyonunda öncelikle baş kontrolünün geliştirilmesi gereklidir. Bunun
için görsel, işitsel ve dokunsal uyaranlar kullanılabilir.
- Bireyin destekli oturma pozisyonuna geçirilmesi; sırtüstü, yüzüstü ya da yan yatar
pozisyondan başlayarak yapılabilir.
- Düzgün oturma pozisyonunun sağlanması ve sürdürülmesi için sözlü uyarılar verilmelidir.
- Destekli oturma pozisyonunda verilen destek; uygulayıcının, elleriyle yapacağı destek,
kucağında dizlerinin ve kollarının yardımı ile yapacağı destek ya da vücudu ile yapacağı
destek şeklinde olabileceği gibi değişik boylardaki yastık, rulo ya da çarşaf gibi yardımcı
araçlarla da olabilir.
- Bireyin bacaklarının pozisyonu, kas ve kemik yapısına göre oturmayı kolaylaştıracak
biçimde desteklenmelidir. Bacakların ve kolların pozisyonu düzgün oturmayı destekleyici
biçimde olmalıdır.
- Destekli oturma pozisyonundan aşamalı olarak desteksiz oturma pozisyonuna geçme
çalışmaları yapılmalıdır.
- Destekli oturma pozisyonunda elleriyle her iki yanda vücudunu desteklemeli ve elleri
üzerine ağırlık aktarmalıdır.
- Ellerin kullanımı, el-göz koordinasyonu ve başın değişik pozisyonlara çevrilmesi
sağlanmalıdır.
- Oturma pozisyonunda önüne konulan bir rulo ya da top yardımı ile koruyucu reaksiyonlar
geliştirilmelidir.
- Bağımsız oturmaya geçiş hazırlıkları, destek tipi ve derecesi değiştirilerek yapılmalıdır.
- Bireyin destekli oturma pozisyonunda mümkün olduğunca aktif olmasına dikkat edilmeli;
günlük yaşantısında yapabileceği yaşına uygun aktiviteler (oyuncaklarla oynama, kitap
okuma, resim yapma, yemek yeme vb.) seçilmelidir.
MODÜLÜN İÇERİĞİ
- BAŞ KONTROLÜ
- KOLLARI ORTA HATTA GETİRME
- KOLLARLA FARKLI YÖNLERE UZANMA
Ç. NESNE TUTMA
- BACAK KONTROLÜ
- E. KORUYUCU REAKSİYONLARI GELİŞTİRME
- F. DENGE REAKSİYONLARINI GELİŞTİRME
MODÜLDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
“Destekli Oturma” modülünde ölçme ve değerlendirme süreci; kaba değerlendirme, öğretim
öncesi değerlendirme, öğretim sürecini (ders saati) değerlendirme, son değerlendirme ve öğretim sonrası (dönem sonu) değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır. Bu aşamalarla ilgili hazırlanan örnek formlara yönelik açıklamalar aşağıda verilmiştir.
- Kaba Değerlendirme: Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu tarafından destek eğitimi ihtiyacı olduğuna dair karar alınmış birey için seçilen eğitim modülü ve bireyin öncelikli ihtiyaçları doğrultusunda; bireyselleştirilmiş eğitim planı (BEP) hazırlamak amacı ile yapılacak olan yüzeysel değerlendirmedir.
Bu değerlendirmenin hangi ölçütlere dayalı olarak yapılacağı, soruların-yönergelerin
yazılmasında nelere dikkat edileceği, ortamın nasıl olması gerektiği, değerlendirme
sonuçlarının nasıl aktarılacağı, uygulayıcının dikkat etmesi gereken açıklamalar bu bölüme
yazılacaktır.
- Öğretim Öncesi Değerlendirme: (Performans Kayıt Tablosu) Kaba değerlendirme
sonucunda bireyin BEP’ine seçilen kazanımların öğretimine başlamadan önce hangi
basamakta olduğunu belirlemek amacı ile yapılacak olan ayrıntılı değerlendirmedir.
Bu değerlendirmenin hangi ölçütlere dayalı olarak yapılacağı, soruların-yönergelerin
yazılmasında nelere dikkat edileceği, ortamın nasıl olması gerektiği, değerlendirme
sonuçlarının nasıl aktarılacağı, uygulayıcının dikkat etmesi gereken açıklamalar bu bölüme
yazılacaktır.
- Öğretim Sürecinde Değerlendirme: (Performans Kayıt Tablosu) Ele alınan beceri,
kavram ya da disiplinin öğretimi sırasında izlenecek yol ve bunun bir ders saatlik
öğretiminin ayrıntılı değerlendirmesidir.
Bu değerlendirmenin hangi ölçütlere dayalı olarak ne zaman yapılacağı (her ders
saatinin başında ve sonunda… vb.), soruların-yönergelerin yazılmasında nelere dikkat
edileceği, ortamın nasıl olması gerektiği, değerlendirme sonuçlarının nasıl aktarılacağı,
uygulayıcının dikkat etmesi gereken açıklamalar bu bölüme yazılacaktır.
- Son Değerlendirme: Beceri öğretimine yönelik seçilen kazanımlarda, öğretim sürecinin son ders saatinde yapılan değerlendirme, aynı zamanda bireyin beceriyi gerçekleştirip
gerçekleştirmediğine yönelik yapılacak olan son değerlendirmesi olacaktır. Bu nedenle ayrı
bir form hazırlanmasına gerek yoktur..
- Öğretim Sonrası (Dönem Sonu) Değerlendirme:Her ay sonunda alınan
değerlendirmelerin (Performans Kayıt Tablosunun); Dönem Sonu Bireysel Performans
Değerlendirme Formuna genel olarak işlenmesi ve destek eğitimi programının sonunda
gelinen basamağın belirtilmesidir.
Özel Eğitim Değerlendirme kurulunca önerilen süre içerisinde kazandırılması
amaçlanan kazanımlar maddeler hâlinde forma işlenir.
Kazanıma hangi ay içerisinde başlanmış ise o ay ile ilgili sütuna şayet kazanım 1 ay
içinde sonlandırıldıysa (kazanım gerçekleşti ise) “+” olarak işaretlenir. Kazanım başlanıldığı
aydan sonraki aylarda devam ediyorsa (kazanım gerçekleşmedi ise) “-” olarak işaretlenir.
Kazanımın gerçekleştiği aya “+” konur.
Özel Eğitim Değerlendirme Kurulunca önerilen süre sonunda birey için
gerçekleştirilmesi amaçlanan kazanımlardan; gerçekleştirilemeyenler ya da öğretimi
yapılamayanlar ile ilgili formun sonunda yer alan RAM bilgilendirme bölümüne ayrıntılı
olarak öğretime hiç başlanmadı ise gerekçeleri veya başlanmış olmasına rağmen kazanım
gerçekleştirilemedi ise hangi alt basamakta kalındığına dair açıklamalar yapılacaktır.